کشف هند - جلد 2

" کشف هند" اثری ماندگار از جواهر لعل نهرو از رهبران بزرگ هند است که آقای محمود تفضلی با نثری روان آن را ترجمه کرده است. کشف هند آخرین کتاب بزرگ نهرو و شاید مهمترین و با ارزش ترین اثر او باشد. گفته می شود که اثری را که ارزش دوبار خواندن ندارد یکبار هم نباید خواند اما کشف هند اثری است که ارزش دوبار خواندن را دارد. بخشی از این کتاب مربوط به استقلال پاکستان از هند است. آنچه که در مورد تجزیه هند و استقلال پاکستان آمده "مذهب" را بعنوان یکی از دلایل این استقلال نام برده اند در واقع مهمترین دلیل این تجزیه مذهب بود. نهرو با ارائه دلایلی نشان می دهد که به تقسیم بر اساس مذهب معتقد نیست. به اعتقاد وی چه کسی می تواند ثابت کند که همه کسانی که سرزمین پاکستان را تشکیل داده اند مسلمان و همه ساکنان هند هندو هستند. به عقیده نهرو در دل همین جوامع نیز تقسیم بندیهای دیگری بر اساس مذهب ظهور خواهد کرد که ثابت می کند چنین تقسیمی نمی تواند عملی باشد و نتیجه آن عجیب است.

در این کتاب جمله‌ای ذکر شده به این مضمون که هیچ دو کشوری را نمی‌توان در طول اعصار و قرون نزدیک‌تر و دارای روابطی ریشه‌ای‌تر از ایران و هند یافت.